Το ψυχοπαιδαγωγικό πρόγραμμα εφαρμόζεται σε παιδιά προσχολικής, σχολικής και εφηβικής ηλικίας και στηρίζεται τόσο στις αρχές παρέμβασης της Ψυχολογικής Υποστήριξης όσο και στις αρχές του Ειδικού Παιδαγωγικού. Η ψυχοπαιδαγωγική παρέμβαση ξεκινάει με την εκτίμηση και την αξιολόγηση των δεξιοτήτων αλλά και των αναγκών του κάθε παιδιού ξεχωριστά. Έπειτα, διαμορφώνεται ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα παρέμβασης, το οποίο είναι διαφορετικό για το κάθε παιδί και προσαρμοσμένο στις ξεχωριστές ικανότητες που έχει, στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει και στις ανάγκες που μπορεί να εμφανιστούν.

Το ψυχοπαιδαγωγικό πρόγραμμα αφορά παιδιά με
Το ψυχοπαιδαγωγικό πρόγραμμα αφορά παιδιά με:
- αναπτυξιακές διαταραχές (διαταραχές αυτιστικού φάσματος, διαταραχή ελλειματικής προσοχής και υπερκινητικότητας, νοητική υστέρηση κλπ)
- συναισθηματικές δυσκολίες: θυμός, άγχος αποχωρισμού, δυσκολία να διαχειριστούν τα συναισθηματά τους και να αντιληφθούν των άλλων, χαμηλή αυτοεκτίμηση
- προβλήματα συμπεριφοράς: τήρηση κανόνων, αποδοχή ορίων, ένταξη σε ομάδα
- διαπροσωπικές δυσκολίες: μειωμένες κοινωνικές δεξιότητες, δυσκολία κοινωνικής αλληλεπίδρασης
- μαθησιακές δυσκολίες: ελλείμματα στις γνωστικές δεξιότητες
- αλλά και παιδιά που επιθυμούν να βελτιώσουν τις στρατηγικές μελέτης τους και τις οργανωτικές τους δεξιότητες.
Το πρόγραμμα της ψυχοπαιδαγωγικής παρέμβασης εστιάζει στην κοινωνική, συναισθηματική, γνωστική και αντιληπτική ανάπτυξη του παιδιου.
Ο πρώτος και βασικός στόχος είναι να αναπτυχθεί μεταξύ του παιδιού και του θεραπευτή μια σχέση συνεργασίας και εμπιστοσύνης, που θα το βοηθήσει να ξεπεράσει τις δυσκολίες του και να εξελιχθεί.
Τα οφέλη ειναι πολλαπλά:
- Επικοινωνία, προφορικός λόγος, άρθρωση, καθαρότητα λόγου, κατανόηση εντολών και οδηγιών, αφήγηση ιστορίας/παραμυθιού, διατήρηση βλεμματικής επαφής, αυθόρμητος λόγος, εμπλουτισμός λεξιλογίου
- Προσανατολισμός στο χρόνο (μέρες, χθες, προχθές, σήμερα, αύριο, μήνες, εποχές, ώρα)
- Προσανατολισμός στο χώρο
- Πλευρίωση
- Ικανότητα συγκέντρωσης και προσοχής (κάθισμα στην καρέκλα, παιχνίδι, οργάνωση, επίπεδο διέγερσης)
- Μνημονική ικανότητα (ακουστική, οπτική, βραχυπρόθεσμη, μακροπρόθεσμη)
- Φαντασία / Δημιουργικότητα: πρωτοτυπία στο παιχνίδι και στη ζωγραφική. Βασικό μέσο το θεατρικό παιχνίδι, μέσω του οποίου το παίδι έχει την ευκαιρία να καλλιεργήσει τη φαντασία του και να απελευθερώσει τη δημιουργικότητά του
- Συναισθηματική αγωγή: Αναγνώριση και έκφραση των συναισθημάτων, αντιμετώπιση ενδογενών συναισθηματικών δυσκολιών (θυμος, φόβος, άγχος αποχωρισμού), ενσυναίσθηση
- Κοινωνικές δεξιότητες: Αλληλεπίδραση με κοινωνικά αποδεκτούς τρόπους, δεξιότητες διαλόγου, προσέγγιση συνομηλίκων, κατανόηση προθέσεων τρίτων, συμβολικό παιχνίδι, αυθόρμητη ανταπόκριση σε χαιρετισμό, συμμετοχή σε συζήτηση, ανάληψη πρωτοβουλιών, ικανότητα προσαρμογής σε νέα δεδομένα, κριτική σκέψη, κοινωνικές ιστορίες
- Γνωστικός- Αντιληπτικός τομέας: Ταυτίσεις, γραφοκινητική δεξιότητα, σχήματα, γνώση των συμβόλων των γραμμάτων και των αριθμών, οπτικη και ακουστική διάκριση, φωνολογική ενημερότητα, κατηγοριοποίηση, σχέδιο ανθρώπου, αλληλουχία γεγονότων, αντίθετα, αντίληψη μεγεθών και ποσοτήτων
- Απόκτηση θετικής εικόνας του εαυτού και ενίσχυση της αυτοεκτίμησης
- Μεταγνώση: επίγνωση του τι μαθαίνει και πως το μαθαίνει, ικανότητα αυτοδιόρθωσης και ανεξάρτητης οργάνωσης, οργάνωση και διευθέτηση του χρόνου.
Οι παραπάνω στόχοι επιτυγχάνονται με τη διαμόρφωση δομημένων δραστηριοτήτων και τη διεξαγωγή δομημένου και ελεύθερου παιχνιδιού. Σημαντικό στοιχείο είναι η οργάνωση της συνεδρίας με οπτικοποιημένο πρόγραμμα και με σύστημα ευκαιριών, το οποίο στοχεύει στην καλύτερη συνεργασία και οριοθέτηση του παιδιού.
Σε περιπτώσεις, όπου κρίνεται σκόπιμο, διεξάγονται συνεδρίες κατοικον, με σκοπό τη γενίκευση των δεξιοτήτων που έχουν διδαχθεί σε ατομικό επίπεδο, καθώς και την οργάνωση και αυτονομία των παιδιών στο χώρο τους. Παράλληλα με το ψυχοπαιδαγωγικό πρόγραμμα, κρίνεται απαραίτητη η Συμβουλευτική γονέων.